یگانه بختیاری: نمایشگاه اخیر تهمینه میلانی کارگردان بنام سینمای ایران و از فیلمسازان زن موفق کشورمان که همواره آثارش با استقبال مخاطبان روبرو شده، به علت آنچه رسانه ها از آن با عنوان نسخه برداری از آثار غیر مشهور نقاشان خارجی و وقت دادن خارج از نوبت گالری  نام برده اند برای او حواشی بسیاری داشت و مسئولان گالری معترفند که شهرت و اعتبار خانم میلانی دلیل اصلی تخصیص وقت بوده است.

واکنش اعضای جامعه تجسمی باعث شد،مدیران گالری پس از مراسم افتتاحیه تصمیم به تعطیلی آن بگیرند.

‎ این موضوع بهانه ای شد به سراغ بزرگمهر حسین پور، هنرمند برجسته در عرصه تصویرگری بریم و گفت و گویی با او داشته باشیم که در ادامه می خوانید:

‎تا به حال از آثارتان بدون اجازه و رضایت شما، نسخه برداری شده است؟

‎بله از این دست اتفاقات زیاد رخ داده ، به طور مثال در رسانه ها یا چاپ آثارم روی پیراهن ها، استفاده از آثارم در مکان های تجاری بدون اجازه و البته كپى كردن موبه مو و يا نسخه برداری ايده و تكنيك شخصي بدون اشاره اى به اسمم.

‎به نظر شما برای حل معضل نبود حق کپی رایت در ایران، چه باید کرد؟

‎متاسفانه راهکار مشخصی وجود ندارد اما در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، هنرمندان می توانند آثار خود را ثبت کنند ولی سارقان آثار، معمولا با نام جعلی این کار را انجام می دهند و نمی توان پیگیری دقیقی کرد . به طور مثال، تیشرتی که طرح من روی آن چاپ شده، برچسب تولید چین خورده و ما نمی دانیم کار چه کسی است تا پیگیری احتمالی کنیم اما اگر از آثار بدون اجازه در گالری استفاده شود، به علت آنکه مشخصات شخص ثبت می شود، امکان پیگیری و شکایت وجود داردكه البته از لحاظ قانونى، مجازات جدى و سنگينى براى اين متخلفين هم در نظر گرفته نشده و متاسفانه مانع قانونى قوى به خصوص در هنرهاى تجسمى وجود ندارد.

‎در همین راستا، نظرتان درباره نمایشگاهی که به تازگی خانم تهمینه میلانی برگزار کردند چیست؟

‎این موضوع را می توان از چند منظر بررسی کرد. نگاه اول این است که در تمام دنیا افراد به روی علاقه مندی های خود تمرکز می کنند نه صرفا رشته تحصیلی که خوانده اند و يا محدوده ى هنرى كه از اول ورود كردند. به طور مثال کیارستمی نقاشی خوانده بود ولی توانست کارگردان موفقی شود و به نمونه خارجی این موضوع در کشورهای خارجی می توان به جیم کری اشاره کرد که نقاشی می کند و مردم و متخصصین هم می توانند تصمیم بگیرند که از این نمایشگاه بازدید کنند یا خیر.

در واقع خانم میلانی آزاد بود که نمایشگاه نقاشی برگزار کند و این امری رایج در دنیا است.

‎نگاه دوم این است که، نسخه برداری خانم میلانی از آثار غیر مشهور، قابل دفاع کردن نیست و راهی که برای دفاع از خود در پیش گرفته اشتباه و باعث می شود منتقدین راحت تر و بی پرواتر از وی انتقاد کنند.

‎اخیرا دیدم که خانم میلانی آثار خلق شده بر اساس اثر جهانى موناليزاى داوينچي را در صفحه اينستاگرام خود منتشر كرده است، با اين توضيح احتمالى كه شرايط اين آثار، مشابه تابلوهايى است كه در نمايشگاه خود ارائه کرده، كه قطعا اين مقايسه از پایه اشتباه است. در دنیا افراد از آثار مشهور که برای مخاطب آشناست از چنين تکنیکى استفاده می کنند كه قطعا اسم آن كپي نيست و نسخه برداری از آثار غیر مشهور كه شهرت جهانى و يا داخل كشورى ندارند امری اشتباه است.

‎آشنازدایی کردن با آثار معروف یک تکنیک در عرصه هنری است، مثلا مارسل دوشان و سالوادور دالى هر دو آثار تصويرى معروف خود را با تغيير در تابلوى موناليزا خلق كردند، یا با اثر شام آخر بسیار شوخی گشت و شوخی هنرمندان با آثار معروف یک امر رایج است، اما ما نمی توانیم آثاری که معروف نیست را کپی و بگوییم قصدمان همان آشنا زدایی بوده است. راه دیگر ذکر منبع در پایین اثر است البته با كسب اجازه كتبى از صاحب اصلى اثر و پرداخت مبلغ كپى رايت توافقی، که از این امر هم زیاد استفاده میشود.

‎لطفا در خصوص نمایشگاه مجموعه حرمسرا که به زودی افتتاح می شود توضیح دهید و بگویید ایده حرمسرا از کجا شکل گرفت؟

‎نمایشگاه مجموعه حرمسرا بیستم مهرماه با موضوع یک کاریکاتوریست در حرمسرای ناصرالدین شاه افتتاح خواهد شد . این ایده سال ها قبل با دیدن یکسری عکس ، از حرمسرای ناصرالدین شاه که خود او ثبت کرده بود به ذهنم آمد. در واقع عکس ها به قدری بامزه و دارای طنز بودند ناخودآگاه مخاطب با دیدن عکس ها لبخند میزد، ولی در پس ماجرا طنز تلخی نهفته بود که وقتی به سرگذشت زنان پی میبردیم، متوجه غم پنهان در چشم های آن ها میگشتیم و این پارادوکس برای من جذاب بود تا بتوانم از آن یک نمایشگاه خلق کنم .

‎- خلق مجموعه حرمسرا چه قدر طول کشید؟

‎در واقع دو نمایشگاه عمومى از مجموعه حرمسرا برگزار گشته و نمایشگاه پیش رو سومين نمایشگاه خواهد بود. يك نمایشگاه در ایران و دیگری در پاریس برگزار شد و حدود پنج سال است به صورت غیرمستمر بر روی این مجموعه کار می کنم .

‎- شما در عرصه های اجتماعی با راه اندازی کمپین های مختلف همانند سگ فحش نیست و نه به کودک آزاری توانستید مخاطبان زیادی را جذب کنید. به نظر شما فعالیت های این شکلی از سمت هنرمندان چه قدر می تواند تاثیر گزار بر مردم جامعه باشد؟

‎قطعا تاثیر گزار خواهد بود. من فکر می کنم در این سال ها نه تنها هنرمندان بلکه افراد صاحب تفکر هم تاثیر بسزایی بر مردم گزاشته اند و ما در مسایلی همچون محیط زیست و حقوق بانوان و حمایت از حیوانات توانسته ایم پیشرفت چشم گیری داشته باشیم و صحبت ها و فعالیت های هنرمندان و صاحبان تفکر در حوزه های اجتماعی بی تاثیر نیست.

‎- آیا در طی سال های فعالیت خود در عرصه هنر با پدیده سانسور مواجه گشته اید؟

‎بله بسیار زیاد. اما من فکر میکنم در زمان هایی که سانسور خود را بیشتر نشان می دهد هنرمندان باید با روش هایی سانسور را دور بزنند. و من یاد گرفتم با استفاده از روش های مختلف ، حرف خود را بیان کنم ولی سانسور نشوم.

‎- در یکی از مصاحبه های خود از علاقه مندی به راه اندازی مجله کمیک استریپ گفته اید، آیا هنوز قصد انجام این کار را دارید؟

‎در حال حاضر خیر. زیرا دنیای مجازی در حال تحمیل خود به مجلات کاغذی و باید به شکلی دیگر با مخاطب صحبت کرد و جهان همواره در حال تغییر برای متناسب گشتن با ذهن مخاطب و هنوز ثبات پیدا نکرده است. وقتی ثبات نسبی به وجود آید می توان تصمیم گرفت به چه صورت مجله را تولید کرد، و به نظر من در یک دوره تغییر هستیم.

‎و در اخر مهمترین مانع فعالیت خود را در چه چیزی میدانید؟

‎در حال حاضر مهم ترین مانع خودم هستم و درگیری های یک انسان با خودش را دارم و اگر وقت کار در آتلیه ام را داشته باشم هیچ چیز نمی تواند مانع من شود.